Jak zapewne wiesz, w sytuacji gdy zobowiązany do alimentacji nie wypełnia swojego obowiązku i nie płaci w ustalonym terminie zasądzonych alimentów, możesz wystąpić do komornika o wszczęcie egzekucji z jego majątku. W większości przypadków okaże się to rozwiązaniem skutecznym. Komornik będzie pobierał kwotę należnych alimentów (np. z zajętego wynagrodzenia za pracę) i przekazywał ją Tobie. Co się jednak stanie, gdy osoba zobowiązana do alimentacji będzie miała większą ilość długów? Co, gdy nie będzie w stanie ich spłacać i postanowi ogłosić upadłość konsumencką?
Skutki ogłoszenia upadłości
Upadłość ma na celu zlikwidowanie i spieniężenie całego majątku osoby upadłej oraz przeznaczenie uzyskanych środków na spłatę jej długów w jak największym stopniu. Celem ogłoszenia upadłości jest również oddłużenie osoby upadłej. Cel ten realizuje się poprzez umorzenie niezaspokojonych w toku postępowania zobowiązań.
Niemniej jednak cele te nie mogą być osiągane z pokrzywdzeniem osób, na rzecz których płacone były przez upadłego alimenty. Świadczenia te korzystają z uprzywilejowania w stosunku do innych długów ze względu na istotną funkcję, jaką spełniają. Wobec tego zaległe zobowiązania alimentacyjne nie mogą zostać umorzone nawet po pozytywnym przejściu przez dłużnika procedury upadłości konsumenckiej. Czyli nawet, jak sąd umorzy inne długi, to zaległe alimenty osoba upadła i tak będzie musiała zapłacić.
Nie oznacza to jednak, że sytuacja uprawnionego do alimentów nie zmieni się i że nie musi on podejmować żadnych działań w toku tego postępowania.
Co musisz zrobić, gdy dowiesz się o upadłości osoby zobowiązanej do alimentacji?
Ważne: Jeżeli nie zgłosisz swojej wierzytelności, związanej z zadłużeniem alimentacyjnym, w postępowaniu upadłościowym, to przez czas trwania tego postępowania nie będzie możliwości egzekwowania jej w inny sposób. Nie jest bowiem możliwe wszczynanie egzekucji komorniczych w tym okresie, a egzekucje wszczęte wcześniej ulegają umorzeniu. Dlatego jeżeli na datę upadłości występowało zadłużenie alimentacyjne, powinieneś je zgłosić jako wierzytelność w postępowaniu upadłościowym – nawet jeśli zrobiłeś to już w toku egzekucji komorniczej.
Alimenty bieżące w postępowaniu upadłościowym
Zgłoszenie wierzytelności, o którym mowa powyżej, dotyczy tylko zaległości, które występowały przed ogłoszeniem upadłości. Nie dotyczy to alimentów bieżących, przypadających na okres po ogłoszeniu upadłości. Ponownie, nie znaczy to że nie musisz nic robić, żeby je dalej uzyskiwać. Musisz pamiętać, że w trakcie postępowania upadłościowego, alimentów nie będzie Ci płacił już sam upadły. On utracił możliwość dysponowania swoim majątkiem poza kwotami niepodlegającymi zajęciu. Nie będzie ich przekazywał również komornik, gdyż żadne egzekucje komornicze nie mogą się w tym czasie toczyć. Osobą, do której powinno się zwrócić o wypłatę bieżących alimentów jest syndyk. Jego dane kontaktowe znajdziesz w pierwszym piśmie, które od niego otrzymasz. Możesz do niego zadzwonić lub napisać. Powinieneś poinformować o tym, że upadły miał obowiązek płacić alimenty, najlepiej załączając od razu wyrok sądu lub ugodę sądową.
Niestety syndyk będzie mógł płacić na bieżąco należne alimenty tylko wtedy, gdy do masy upadłości (czyli przejętego od upadłego majątku) będą wpływały jakieś środki. Jeżeli dłużnik uzyskuje wynagrodzenie za pracę, to syndyk może zająć do 3/5 wynagrodzenia. Z zajętej części wynagrodzenia może wypłacać Ci należne alimenty w całości lub w części.
Gdy upadły posiadał jakiś majątek (np. nieruchomość), to alimenty bieżące powinny zostać zaspokojone po wpływie środków z jego sprzedaży. Co istotne, nawet gdy sprzedana nieruchomość była obciążona hipoteką, to bieżące zobowiązania alimentacyjne mają pierwszeństwo przed wierzycielem hipotecznym. Jeżeli np. dłużnik posiadał kredyt w banku zabezpieczony hipoteką na nieruchomości, to przy podziale środków ze sprzedaży nieruchomości w postępowaniu upadłościowym najpierw przeznacza się środki na pokrycie bieżących alimentów, a dopiero później zaspokaja się dług względem banku.
Wysokość świadczenia
Brak funduszy w masie upadłości
Może też być taka sytuacja, że upadły nie posiadał żadnego płynnego majątku i jest osobą niepracującą. Wtedy do masy upadłości nie będą wpływać żadne środki i syndyk nie będzie miał możliwości regulowania zobowiązań alimentacyjnych. W takiej sytuacji, jeżeli spełniasz kryterium dochodowe, możesz wystąpić do właściwego organu (wójt, burmistrz lub prezydent miasta) o przyznanie świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego. Warunkiem jego otrzymania jest m.in. wykazanie, że egzekucja alimentów jest bezskuteczna.
Z uwagi na to, że w trakcie upadłości żadne postępowania egzekucyjne nie mogą się toczyć, nie jest możliwe otrzymanie od komornika postanowienia o umorzeniu egzekucji z powodu jej bezskuteczności. Co zatem można zrobić? Jeżeli chcesz się ubiegać o wypłatę świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego, poproś syndyka o wydanie odpowiedniego zaświadczenia. Syndyk powinien w nim oświadczyć, że nie jest możliwa wypłata alimentów z masy upadłości.
Czy w czasie upadłości można wytoczyć powództwo o alimenty?
Ogłoszenie upadłości nie stoi na przeszkodzie pozwaniu upadłego o zapłatę alimentów, ewentualnie o zmianę ich wysokości. Również postępowania wszczęte wcześniej będą się dalej toczyć przeciwko upadłemu. Po uzyskaniu wyroku zasądzającego, o ile nastąpi to jeszcze w trakcie trwania postępowania upadłościowego, musisz poinformować o tym fakcie syndyka, żeby ten miał podstawę do regulowania alimentów bieżących.
Musisz wiedzieć, że również osoba, która ogłosiła upadłość, może wystąpić z powództwem np. o zmniejszenie wysokości alimentów czy ustalenie, że ustał obowiązek alimentacyjny. Obecnie pewne uprawnienia w tym zakresie ma również syndyk. Może on żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego, niemniej jednak należy się spodziewać, że będzie to czynił tylko w sytuacjach wyjątkowych.
Jeżeli masz problem z uzyskaniem świadczeń alimentacyjnych po ogłoszeniu upadłości przez zobowiązanego, służę pomocą. W razie potrzeby skontaktuj się z Kancelarią.
____________________
Zapoznaj się również z innymi wpisami na blogu:
Wpływ ogłoszenia upadłości na majątek upadłego
