Ogłoszenie upadłości konsumenckiej – prawo czy obowiązek?

Jeżeli prowadziłeś kiedykolwiek działalność gospodarczą lub zasiadałeś w zarządzie spółki z o.o., słyszałeś pewnie o tym, że w pewnych sytuacjach istnieje obowiązek zgłoszenia wniosku o upadłość w odpowiednim terminie. Z niniejszego wpisu dowiesz się, w jakich przypadkach ten obowiązek faktycznie występuje.    

Czy istnieje obowiązek zgłoszenia wniosku o upadłość konsumencką?

Nie ma obowiązku złożenia wniosku o upadłość konsumencką. Upadłość konsumencka jest przywilejem i szansą na oddłużenie. To zatem dłużnik, po dokładnym rozważeniu swojej sytuacji, musi podjąć decyzję, czy chce z tej procedury skorzystać, czy nie. Jest to jego prawo, a nie obowiązek. 

Kto musi zgłosić wniosek o upadłość? 

Odmiennie sytuacja kształtuje się w stosunku do przedsiębiorców. Ich dotyczy poniższa regulacja. 

Zgodnie z Art. 21 Prawa upadłościowego - Dłużnik jest obowiązany, nie później niż w terminie trzydziestu dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości.

Zatem jeżeli:

  • prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą albo
  • reprezentujesz spółkę prawa handlowego, np. jako członek zarządu

– masz obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie 30 dni od wystąpienia stanu niewypłacalności. 

Obecnie, z uwagi na pandemię COVID-19, w pewnych sytuacjach obowiązek ten uległ zawieszeniu. Mianowicie, te podmioty, które stały się niewypłacalne z powodu COVID-19, a stan niewypłacalności powstał w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, zostały zwolnione z obowiązku złożenia wniosku upadłościowego do czasu zakończenia stanu epidemii. 

Sankcje za niewykonanie obowiązku zgłoszenia wniosku o upadłość

W praktyce ustalenie dokładnego momentu, w którym dochodzi do niewypłacalności przedsiębiorcy bywa trudne. Może zatem pojawić się pytanie, co w sytuacji, gdy złoży się taki wniosek za późno lub w ogóle. Większe konsekwencje ciążą na członkach zarządu spółek, którzy nie tylko ponoszą odpowiedzialność za wyrządzoną tym szkodę, ale również mogą ponosić odpowiedzialność karną. 

W przypadku osoby fizycznej prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą uchybienie terminowi złożenia wniosku o upadłość w odpowiednim czasie może mieć wpływ na możliwość oddłużenia w ogłoszonej później upadłości. Więcej przeczytasz we wpisie dotyczącym planu spłaty. 

Obecnie natomiast niezgłoszenie upadłości przedsiębiorcy w terminie nie jest już przesłanką do oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Zatem po zakończeniu działalności gospodarczej możesz ogłosić upadłość konsumencką, nawet jak uchybiłeś powyższemu obowiązkowi.